Ev sahibi olmak herkesin hayalini kurduğu önemli bir adımdır. İnsanlar yaşamak veya yatırım aracı olarak değerlendirmek üzere ev sahibi olmayı tercih edebilir. Son derece büyük bir yatırım olması nedeniyle ev satın almanın bazı prosedürleri vardır. İleride herhangi bir mağduriyet yaşamamak adına sürecin tüm detaylarını iyi bilmek önemlidir. Kat irtifakı da bu süreçte karşınıza çıkabilecek önemli detaylardan biridir. Genellikle kat mülkiyeti kavramı ile karıştırılan “Kat irtifakı nedir?”, “Kat irtifakı nasıl kurulur?” konularındaki detaylı bilgi için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Kat İrtifakı Nedir?
Ev satın almayı düşünen kişilerin “Kat irtifakı ne demek?” sorusunun cevabını bilmeleri gerekir. Kat irtifakı tapu çeşitlerinden bir tanesidir. Henüz yapımı tamamlanmamış ve inşaat halinde olan yapılara kat irtifakı tapusu verilir. Kat irtifakı üzerinde bir yapının inşası devam eden arsalarda hak sahiplerinin paylarını göstermek amacıyla kurulur. Paylı mülkiyete konu olan arsa üzerindeki kat irtifakı tapusu paydaşlara arsa üzerinde inşaat yapma ve tamamlandıktan sonra yapı üzerinde kat mülkiyeti kurma borcu yükler.
Kat irtifakı tapusu inşaat halindeki yapılar üzerindeki hak sahipliği durumunu belgeleyen resmi ve hukuki bir belgedir. Proje halindeki yapı üzerinde hak iddia edebilmek için kat irtifakı tapusu sahibi olmak gerekir. Uygulamada bu konunun en sık karşınıza çıkabileceği nokta banka konut kredisi başvurularıdır. Bankalar konut kredisi vermek için ilgili yapı üzerinde kat irtifakı kurulmuş olması şartını arar. Eksperler tarafından yapılan tapu incelemelerinde başvuruya konu yapı üzerinde kat irtifakı kurulmadığı tespit edilirse bankalar konut kredisi başvurularını reddeder.
Kat irtifakı tapusu sahibi olunan yapı tamamlandığı zaman Konut Sigortası yaptırarak evinizi güvence altına alabilirsiniz.
Kat İrtifakı Nasıl Alınır?
Kat irtifakı alabilmek için yapının bağlı olduğu tapu ve kadastro müdürlüğüne gerekli evraklarla birlikte başvuru yapılması gerekir. Bir yapı üzerinde kat irtifakı tesis edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
● Yapının inşası henüz başlamamış veya başladıysa da tamamlanmamış olmalıdır. Tamamlanmış bir yapı için kat irtifakı verilmesi mümkün değildir.
● Kat irtifakı ileride kat mülkiyetine konu olabilecek bağımsız bölümler adına kurulabilir. Şöyle ki, yapı tamamlandığında ortaya çıkacak olan bağımsız bölümler adına arsa üzerinde paylar ayrılır. Kat irtifakı bu arsa payları üzerinde kurulur.
● Kat irtifakı paya dayalı şekilde kurulabilir. Kat irtifakına bağlı olarak ortaya çıkan inşaat yapma borcu payların her biri için geçerli olmalıdır.
Ortak bir arsa üzerinde bina inşa etmeye karar veren paydaşların kat irtifakı başvurusunda bulunurken öncelikle ileride yapı tamamlandığı zaman hangi bağımsız bölümün kime ait olacağı konusunda kendi aralarında anlaşmaya varmaları gerekir. Bu konuda uzlaşmaya varılamaması halinde mahkemeye başvurulabilir. Uzlaşma sağlanması halinde ise hissedarlar kat irtifakı başvurusunda bulunabilir. Eklemek gerekir ki kat irtifakı başvurusu için tüm paydaşların birlikte tapuya gitmeleri gerekir. Öte yandan paydaşlar bu konuda vekaletname ile birini de yetkilendirebilirler.
Kat İrtifakı İçin Gerekli Belgeler
Kat irtifakı için başvuru yaparken gerekli evraklar şu şekilde sıralanabilir:
● Başvuru dilekçesi (T.C. kimlik numarası, telefon, adres, e-posta adresi bilgileri dilekçede yer almalıdır.
● Vergi numarası
● Yapının belediye tarafından onaylanmış mimari projesi
● Yapı kullanma ruhsatı (İskân belgesi olarak da adlandırılır.)
● Yönetim planı
● Vaziyet planı (Toplu yapılar için aranan bir belgedir.)
● Başvuru işlemi temsilci aracılığıyla yapılıyorsa vekaletname
Yukarıda sayılan evrakların tamamı yapının bağlı bulunduğu tapu ve kadastro müdürlüğüne sunularak kat irtifakı başvurusu yapılabilir. Evraklarda herhangi bir eksiklik olmaması başvurunun doğru şekilde incelenebilmesi açısından önemlidir.
“Kat irtifakı kaç günde çıkar?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Kat irtifakı başvuruları kısa süre içinde sonuçlandırılır. Başvuruda istenen evraklar üzerinde incelemeler yapılır ve birkaç gün içerisinde kat irtifakı tapusu çıkar.
Kat İrtifakı Nasıl ve Ne Zaman Kurulur?
Kat irtifakı yukarıda da değindiğimiz üzere inşası başlamamış veya başlamış olsa dahi henüz tamamlanmamış olan yapılar için söz konusudur. Bu tanıma göre kat irtifakı yapının inşası tamamlanmadan önce kurulabilir. Kat irtifakı kurulması için gerekli evraklarla birlikte ilgili tapu ve kadastro müdürlüğüne başvuru yapılması gerekir. Kat irtifakı yapı tamamlanana kadar arsa payı üzerindeki hak sahipliğini kanıtlayıcı işlev görür. Kat irtifakı tapusu üzerinde hakkın bağlı olduğu pay ve payın bağlı olduğu bağımsız bölüm açıkça belirtilmelidir.
Eklemek gerekir ki kat irtifakı arsanın tamamı için kurulabilir. Arsa paylarının bir kısmı için kat irtifakı kurulması söz konusu değildir. Kat irtifakı sorgulama işlemi ise e-Devlet sistemi üzerinden veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internet sayfası üzerinden yapılabilir.
Kat İrtifakı Nasıl Hesaplanır?
Kat irtifakı kurulmuş olan yapılarda arsa üzerinde her bağımsız bölüme kat mülkiyeti açısından ait olan paya arsa payı denilir. Kat irtifakı tesis edilirken arsa payı hesaplanmalı ve kat irtifakı tapusu üzerinde açıkça belirtilmelidir.
Hak sahiplerine arsadan düşen pay hesaplanırken arsanın metrekaresi dikkate alınacaktır. Arsanın toplam yüz ölçümü belirlendikten sonra bağımsız bölümlerin metrekaresi oranında paylara bölünerek arsa payları belirlenir. Kat irtifakı hakkı da bu hesaplama sonucu elde edilen arsa paylarına göre kurulur.
Kat İrtifakı ile Kat Mülkiyeti Arasındaki Fark Nedir?
Kat mülkiyeti ve kat irtifakı her ikisi de tapu cinsi olmakla birlikte temsil ettikleri haklar farklıdır. Kat irtifakı tapu cinsi “arsa” olup belirtilen hak arsa üzerinde kuruludur. Arsa üzerindeki belirli bir alan hak sahibine pay olarak verilir. Kat mülkiyetinde ise tapu cinsi “bina” olarak değiştirilir ve tapuda belirtilen hak yapıdaki bağımsız bölümlere ilişkindir.
Kat irtifakı yapıya ait projenin onaylanmış olmasını ifade eder. Fakat proje henüz tamamlanmış değildir. Kat mülkiyeti ise yapının projeye uygun olacak şekilde inşa edilip tamamlandığını gösterir.
Kat irtifakı ile kat mülkiyeti arasındaki fark bazen konut kredisi başvurularında da karşınıza çıkabilir. Bazı bankalar konut kredisi vermek için kat irtifakının tesis edilmiş olmasını yeterli bulurken bazı bankalar kat mülkiyeti olmaksızın kredi vermez.
Kat irtifaklı veya kat mülkiyetli olması fark etmeksizin tüm konutlar için DASK teklifi alınmalı ve zorunlu deprem sigortası yaptırılmalıdır.
Kat İrtifakı Mülkiyete Nasıl Çevrilir?
Kat irtifakının kat mülkiyetine çevrilebilmesi için öncelikle yapıya ilişkin iskan belgesi alınmalıdır. İskan belgesi yapının projeye ve mevzuata uygun şekilde tesis edildiğini belgeler. Yapının tamamı için kat mülkiyeti başvurusu yapılmalıdır. Başvuru öncesinde bağımsız bölümler, eklentiler ve ortak alanlar belirlenmiş olmalı, ayrıca hangi bağımsız bölümün hangi oranda arsa payına sahip olduğu da netleştirilmelidir. Bu noktalar belirlendikten sonra binanın bağlı bulunduğu tapu ve kadastro müdürlüğüne kat mülkiyeti başvurusu yapılabilir.
AXA Sigorta olarak hayalinizdeki evde güvenle yaşamanız için Evim ve Lüks Evim Sigortası gibi çeşitli sigorta paketleriyle her zaman yanınızdayız!